TAKIM TEZGAHLARININ TARİHSEL GELİŞİMİ
Takımların insanlar tarafından kullanılması, insanlık tarihi kadar eskidir. 19. yy’ da batı Avrupa’ da ve İngiltere’ de sanayi devriminin başlamasıyla birlikte ihtiyaca cevap verebilecek takım tezgahları da geliştirilerek günümüzün güçlü tezgahları elde edilmiştir.
Ortaçağlarda aile birimi temel üretim örgütü idi. Usta oğullarına zanatı öğretir ve aile belli konuylardaki ustalığı ve hüneri ile tanınırdı. Marangoz, kuyumcu, kasap, çiftçi, terzi gibi sanayi dalları bu gelişmelerin en güzel örneklerindir. Bu dönemde üretim fonksiyonları sosyal fonksiyonlardan ayırt edilemiyordu. Yönetim faliyetlerini farklı şekilde ele almak için bir sebep yoktu. TONBEE’ nin sanayi devrimi dediği, 18. yy’ daki gelişmelele, imalatın evden fabrika adı verilen binaya aktarılmasıydı. Bu uygulama buhar makinasının icadı ve enerji kaynağı olarak kullanılmaya başlanmasıyla yakından ilgilidir. İlk fabrika sahiplerinden bazıları modern imalat metodları için temel olacak ilkeleri geliştirdiler. WHITNEY ve SIEMON NORH’ un tabanca ve tüfek imalatında parçaların değiştirilebilirliği kavramını gelişitirmesi standart parça yapımını zorlayan imalat sistemlerine yol açtı.
1832′ den itibaren bilim adamları ve imalat firmalarıve doğrudan sermaye ilişkisi bulunmayan diğer kişiler yönetimin iyileştirilmesine ağırlık vermeye başladılar. Aynı yıl CHARLES BABAGE atelyede uygulanabilecek imalat ekonomisi adlı kitabını yayımladı.
1880′ li yıllarda FREDERICH W.TAYLOR sürekli araştırmalar yaparak atelöyelerde “deneme-yanılma” yolu ve tecrübe kazanma “göz kararı” ile iş yapmaların yetersiz olduğunu savunmaya başladı. Takım tezgahlarında usta olarak çalışan daha sonrada mühendislik tahsili yapan TAYLOR metallerin işlenmesinde devrim sayılabilecek gelişmeler sağlamıştır. Prodüktiviteye yönelik araştırmalarında el işçiliğini azaltan ve işleme süresini optimum yapabilecek Hareket-Zaman etüdünde “Hız Çeliği” denilen çelik kesici kalemleri bulmuştur. Bu takım tezgahı alanında yapılan en önemli gelişmelerden biridir. Tungusten katılarak oluşturulan takım çeliklerinde tezgah kullanımı etkinliği artmış ve yüzey kaliteleri iyileştirilmişitir. Bu kapsamda yapılacak olan çalışmalarda;
- Parça özellikleri
- Tornalanacak iş çapıp
- Talaş derinliği
- Talaş kalınlığı
- Paröa ve takım elastikiyeti
- Soğutma sıvısı etkinliği
- Takımdaki kesme basıncı
- İlerleme hızı
- Malzeme kesilme hızı, gibi parametreler denenmişitr.
Takım tezgahları alanında ikinci büyük devir1950 yılında Nc uygulamaları ile başlamaktadır. Aynı yıllar seramik kesicilerin kullanılmaya başlanması kesme hızları ve yüzey kaliteleri ile takım ömrü konularında büyük gelişmeler sağlamıştır. Bu gelişmeler takım tezgahlarının genel ve özel amaçlı olarak konstrükte edilmelerini etkiledi. Mekanik otamat tezgahlar grubuna giren;
- Pim kontrolu
- Kam kontrolu
- Kopya kontrolu
- Tek akslı
- Çok akslı
takım tezgahları yelpazesini oluşturdu. Sayısal sistem uygulamalarının ikinci aşaması olan “Direct Nümaric Control” DNC bilgisayar kontrollu tezgah Network çalışmaları dönemini başlattı. Günümüzde, malzeme taşımalarının otamatik yapıldığı matriks depolu insansız çalışan fabrika dönemimi başlatmıştır
Takım Tezgahı Çeşitleri :
Sayısal kontrollu tezgahlar :
* CNC tek amaçlı
* CNC işleme merkezi
* DNC
* CIM
* CNC torna, CNC freze, İşleme merkezi
Mekanik Kontrollü Tezgahlar
